Сіндбад вяртаецца [Эрнест Ялугін] (fb2) читать постранично


 [Настройки текста]  [Cбросить фильтры]

Эрнест Ялугін Сіндбад вяртаецца





ЗАМЕСТ УСТУПУ, або Колькі слоў пра маладога журналіста Радзіма Савіліна і яго спадарожніка, якія ляцелі ў Алжыр, але аповесць будзе зусім не пра іх

І я расказаў халіфу аб тым, што са мною здарылася ў гэтае падарожжа… і халіф здзівіўся вельмі і загадаў летапісцам запісаць маю споведзь і пакласці ў казну…

«Тысяча і адна ноч». Казка пра Сіндбада-Марахода
Выпадак часам называюць нібы якую асобу каралеўскага рангу — Яго вялікасць. Яго вялікасць Выпадак — можна і так.

У Юрыя Сяргеевіча было некалькі варыянтаў дабрацца ў Алжыр, куды ён, класны спецыяліст па трактарнай тэхніцы, выпраўляўся ў доўгатэрміновую, не першую ўжо, камандзіроўку. Яго там чакалі, за ім нават павінна была прыйсці машына, трэба было толькі пазваніць па тэлефоне. Нумар тэлефона яму ўручылі разам з замежным пашпартам. У запісной кніжцы Юрый Сяргеевіч меў яшчэ тры ці чатыры нумары алжырскіх тэлефонаў (праўда, амаль пятнаццацігадовай даўнасці), па якіх ён мог пазваніць пры патрэбе. А па адным — то абавязкова, пры першай жа магчымасці.

А вось Радзім Савілін, зусім яшчэ «зялёны» супрацоўнік заводскай газеты з Магілёва, ехаў першы раз і ўсяго толькі радавым турыстам. Група іх была вялікая, хлопцы і дзяўчаты з розных куткоў савецкай краіны — з Беларусі, Кубані і Сібіры — больш за сотню чалавек. Ім выдзелілі спецыяльны самалёт, і ляцеў ён звыш раскладу, к ночы, калі ў маскоўскім міжнародным аэрапорце «Шарамецева» было не так завозна і лягчэй было прызямліцца на канечным пункце Аль-Джазаіры. Гэтак з некаторага часу пачалі на арабскі лад называць сталіцу Алжыра.

Юрыю Сяргеевічу прапаноўвалі на выбар: або дабірацца да Аль-Джазаіра морам, з Адэсы, на тым самым караблі, які павязе ў афрыканскія краіны партыю трактароў «Беларусь» новай мадэлі, або хутка і з камфортам — на самалёце. Рэйс праз двое сутак.

Двое сутак? Столькі змарнаваць часу? Няўжо нельга хутчэй? Тады і ўспомнілі пра звышпланавы рэйс авіялайнера з турыстамі, дзе было некалькі свабодных месц. «Толькі давядзецца разам з імі і начаваць у якім-небудзь студэнцкім інтэрнаце. Ці ў палатачным гарадку, — сказалі Юрыю Сяргеевічу. — У Алжыры зараз спякота за сорак градусаў, і добры пакой з кандыцыянерам і ўсякімі іншымі выгодамі ў сучасным сталічным гатэлі быў бы не лішні».

«Нічога, буду прывыкаць, мне ж трэба будзе ў самае пекла, у пустыню Сахара, ехаць», — адказаў на гэта Юрый Сяргеевіч. Ён ужо ўзрадавана прыкідваў, як правядзе амаль два вольныя дні ў горадзе, які давялося пакінуць больш за пятнаццаць гадоў назад. Ды так хутка, што не паспеў развітацца з многімі сябрамі. У тым ліку з адной чарнавокай асобай, якая ўспаміналася яму да гэтага часу так, быццам амаль два дзесяткі год і не праляцелі ў яго жыцці.

Не ўлічыў толькі Юрый Сяргеевіч двух момантаў — нават адзін год чалавечага жыцця ой як многа значыць. Па-другое, што прыляціць самалёт у Алжыр у чацвер, а назаўтра, зразумела ж, будзе пятніца, дзень адпачынку.

Радзім Савілін раўнадушна пазіраў, як старшы групы беларускіх турыстаў Алег Аляксандравіч Борташ аб нечым размаўляе з высокім русавалосым мужчынам спартыўнага выгляду. Той час ад часу прыкладае белую хусцінку да правага вока, быццам збіраецца заплакаць.

Падумаць толькі: праз якую хвіліну-другую магутныя крылы панясуць яго да Афрыканскага кантынента. У краіну, назва якой гучыць неяк мужна і крыху таямніча. Алжыр… Французы і італьянцы называюць яе крышачку іначай — Алжырыя. А самі арабы, якія там жывуць разам з берберамі ды іншымі народамі,— Аль-Джазаір, што азначае, аказваецца, — «астравы». Цікава, чаму — астравы?

— Вось, знаёмцеся, — старшы групы падвёў незнаёмага мужчыну да крэсла, дзе ўжо сядзеў Радзім Савілін, — ваш зямляк Юрый Сяргеевіч.

Хто, выпраўляючыся ў далёкую дарогу, асабліва ў чужую краіну, за мяжу, не быў бы рады чалавеку з родных мясцін! Ды асабліва такому, які многа дзе быў і шмат чаго пабачыў. Радзім Савілін адразу зразумеў: яму здорава пашанцавала. Затое Юрый Сяргеевіч, здаецца, не вельмі быў задаволены, што яго спадарожнік занадта гаваркі і задае многа пытанняў, у тым ліку наіўных, «дзіцячых»: ці праўда, што арабы не ядуць свініну, бо гэта не дазваляецца рэлігійнымі забабонамі? Ці ёсць яшчэ ў Алжыры чараўнікі-марабуты? І гэтак далей.

І тут зноў на дапамогу Радзіму прыйшоў Яго вялікасць Выпадак.

Ён трымаў у руках кнігу, і Юрый Сяргеевіч звярнуў на яе ўвагу. Гэта была «Тысяча і адна ноч» — старажытныя чароўныя арабскія казкі. Заўважыўшы цікавасць новага знаёмага, Радзім працягнуў яму кнігу.

— Можа, хочаце пачытаць? Вось майстры выдумляць былі тыя, хто стварыў гэтыя казкі!

Юрый Сяргеевіч пагартаў кнігу і аддаў назад.

— Няўжо не