Беларусь і суседзі [Мікола Шкялёнак] (fb2) читать постранично, страница - 91


 [Настройки текста]  [Cбросить фильтры]

href=#r52>обратно)

53

XVIII том актаў Віл. Арх. Комісіі мае мноства точна апісаных капавішчаў. Там шмат хто можа знайсці знаёмыя сабе назовы й мясцовасьці. Дзеля этнографіі й досьледаў над копнымі судамі важна было-б запісаваць назовы мясцовасьцяў, паходзячыя ад слоў “капа”, “капавішча" й “копішча”.

(обратно)

54

XVIII том актаў Віл. Арх. Ком. Nr 205, Nr. 324.

(обратно)

55

Ня ўсе адчак мяшчане зьбіраліся на капу. У тых местах дзе было ўведзена майдэборскае права, мяшчане, падлягаючы яму, часта адмаўляліся выходзіць на капу. Затое мяшчане іншых юрысдыкцыяў, як прыкладам ваяводзкія, клябанскія, манастырскія на капу выходзілі.

(обратно)

56

Гарачая капа гналася па сьлядох праступніка і мела на мэце затрымаць яго. З прыроды гэтага свайго заданьня яна не магла быць вельмі вялікай, бо спраўнасьць яе тады была-б малая.

(обратно)

57

XVIII том дае пэўныя асновы дзеля таго, каб цьвердзіць, што капа, калі й дапушчала жанчынаў як сьведак, дык рабіла гэта вельмі неахвотна й выняткава. Затое жаліцца перад капой жанчыны дапушчаліся аднолькава з мужчынамі.

(обратно)

58

Сьведчуць аб гэтым напр. акты № 141 й 186 ХVІІІ тому.

(обратно)

59

Валынь была інкорпорована да Кароны ў 1569 г.

(обратно)

60

Сьцяпан Батура.

(обратно)

61

У Вялікім Князьстве.

(обратно)

62

Жыгімонт III.

(обратно)

63

Яшчэ ў часе малітваў перад брамай места адзін палачанін спытаўся ў Кунцэвіча: «Уладыка, ці моцна трымаешся нашае рускае веры?» Іншы ізноў крыкнуў: «Калі прыходзіш да нас з добрым намерам, — вітаемо цябе; калі-ж не, — тады няхайбы ты лепш ніколі не ўваходзіў у Полацак». Гэтыя воклікі паўтарыліся вастрэй, калі ў катэдру сьв. Зофіі разам з Кунцэвічам увайшлі і езуіты.

(обратно)

64

Пісьмо гэтае было напісана ў беларускай мове. Пасьля было перакладзена на польскую і расейскую мовы. Аўтар пераклаў яго з польскага тэксту, зьмешчанага ў працы Чацкага «О Litewskich i Ruskich prawach», — на беларускую мову, карыстаючыся сучаснай беларускай транскрыпцыяй, але пакідаючы асаблівасьці стылю Сапегі. Ці арыгінал пісьма захаваўся да нашых часоў, гэтага аўтару, на жаль, устанавіць не ўдалося.

(обратно)

65

Пісьмо да Крыштафа Радзівіла з дн. 5.6.1588г. і інш.

(обратно)

66

Гэты скарб сяньня раскіданы па ўсей Расеі і Польшчы. Часткі Мэтрыкі знаходзяцца ў Ленінградзе, Маскве, Варшаве (найстарэйшыя акты ад 1386 да 1551 году). Агулам Літоўская Мэтрыка абыймала акты Вялікага Князьства да 1794 год і мела 556 тамоў, у якіх у хронолёгічным парадку адзначаны ўсе важнейшыя здарэньні дзяржаўнага жыцьця.

(обратно)